(BV Tâm Trí) Dị tật dính thắng lưỡi ở trẻ là một bệnh lý bẩm sinh chiếm khoảng 5%, tình trạng này làm quá trình cử động của lưỡi và phát âm của trẻ bị hạn chế. Vậy đâu là nguyên nhân dẫn đến dính thắng lưỡi, dấu hiệu phát hiện dị tật bẩm sinh này là gì?

Bệnh dính thắng lưỡi xảy ra khi dây thắng lưỡi bị ngắn, dày hoặc căng, khiến các cử động của lưỡi trở nên hạn chế

Bệnh dính thắng lưỡi là gì?

Bệnh dính thắng lưỡi xảy ra khi dây thắng lưỡi bị ngắn, dày hoặc căng, khiến các cử động của lưỡi trở nên hạn chế. Bất kỳ trẻ sơ sinh nào cũng có nguy cơ mắc phải bệnh này. Cụ thể ngay trong tháng đầu sau sinh, khoảng 5% trẻ được phát hiện bị dị tật  thắng lưỡi khi tiêm chủng hoặc thăm khám định kỳ.

Trong một số trường hợp, trẻ mắc bệnh dính thắng lưỡi phát hiện muộn hơn sau vài tháng, khi bố mẹ kiểm tra thấy con chậm lên cân, bú và phát âm khó khăn.

Các mức độ của bệnh:

Bệnh dính thắng lưỡi xuất hiện ngay từ khi sinh ra. Có trẻ bị dị tật ở mức nặng tức là dính thắng lưỡi hoàn toàn, có trẻ thì bị nhẹ chỉ dính thắng lưỡi một phần. Dưới đây là các mức độ của bệnh được phân chia dựa vào chiều dài thắng lưỡi, bố mẹ nên tìm hiểu để biết được tình trạng bệnh của con:

- Mức độ I: Bệnh ở mức độ nhẹ, chiều dài thắng lưỡi tính từ sàn miệng đến vị trí bám vào lưỡi khoảng 12 - 16 mm.
- Mức độ II: Bệnh ở mức độ trung bình, chiều dài thắng lưỡi từ 8 - 11 mm.
- Mức độ III: Bệnh ở mức độ nặng, chiều dài thắng lưỡi nằm trong khoảng 3 - 7 mm.
- Mức độ IV: Chiều dài thắng lưỡi dưới 3 mm, trẻ bị dính thắng lưỡi hoàn toàn và gặp nhiều khó khăn trong ăn uống, phát âm,…

Để xác định chính xác mức độ của bệnh, bác sĩ sẽ khám lâm sàng và áp dụng các máy móc chẩn đoán hình ảnh để quan sát rõ hình dạng, cử động của lưỡi.

Nguyên nhân và ảnh hưởng của tật dính thắng lưỡi ở trẻ nhỏ

Dính thắng lưỡi là một bất thường về cấu trúc giải phẫu bẩm sinh. Thắng lưỡi hay phanh lưỡi là một màng niêm mạc mỏng hình tam giác, dính từ sàn miệng đến mặt dưới của lưỡi. Chức năng chính xác của thắng lưỡi hiện nay chưa được biết rõ, có một số giả thiết chức năng của phanh lưỡi làm hạn chế sự chuyển động của lưỡi.

Dính thắng lưỡi hay phanh lưỡi bám thấp, phanh lưỡi ngắn được hiểu khi dính màng mỏng gần đầu lưỡi làm hạn chế chuyển động của lưỡi hơn bình thường, đây là một bất thường. Nguyên nhân cho đến nay vẫn chưa được làm rõ. Bất kì ai cũng có thể bị dính thắng lưỡi khi sinh ra.

– Ảnh hưởng đến vận động của lưỡi
Tùy theo mức độ dính thắng lưỡi ở trẻ mà tật dính thắng lưỡi sẽ ảnh hưởng đến khả năng vận động của lưỡi. Có thể hạn chế hoặc lưỡi của trẻ không thể đưa lên trên chạm vào vòm miệng, sang hai bên chạm vào niêm mạc má.

– Ảnh hưởng khi bú mẹ, nhai nuốt
Khi mắc tật dính thắng lưỡi trong thời kỳ bú mẹ sẽ dẫn đến tình trạng khó bú và gây đau núm vú cho mẹ. Trẻ bú bình rất chậm, thường cáu gắt và khóc vì không bú được. Do đó, trẻ thường chậm tăng cân hoặc không tăng cân. Ngoài ra, sẽ gặp khó khăn khi thực hiện các động tác co lên trên. Do đó, cử động nhai nuốt có nhiều bất thường, dễ bị khớp cắn hở. Lưỡi còn có vai trò đưa thức ăn sang hai bên khối răng hàm để nghiền. Khi dính thắng lưỡi, chức năng này bị hạn chế, lưỡi có thể bị cắn khi ăn nhai.

– Ảnh hưởng khi phát âm
Do vận động của lưỡi kém linh hoạt, khó khăn trong việc uốn cong hoặc đưa lưỡi ra phía trước, nên chức năng phát âm cũng bị ảnh hưởng. Mắc tật này nếu không điều trị sẽ dẫn đến việc trẻ khó khăn trong việc phát âm các âm quen thuộc như: t, l, ch, d, r… Mức độ ảnh hưởng còn phụ thuộc vào lứa tuổi. Ở các trẻ nhỏ hơn 5 tuổi dễ nhận biết hơn. Trẻ khó nói, nhất là diễn đạt các câu nói phức tạp. Ở trẻ lớn thì biểu hiện mờ nhạt hơn, khi phát âm, hơi luồn sang hai bên má.

– Ảnh hưởng tới răng
Trẻ bị dính thắng lưỡi trong giai đoạn mọc răng có thể gây nghiêng răng cửa dưới hoặc có khe hở giữa 2 răng cửa hàm dưới… Điều này gây mất thẩm mỹ, đồng thời ảnh hưởng đến hoạt động nhai nuốt và giọng nói. Ngoài ra, dính thắng lưỡi ngắn có thể gây co kéo, dễ gây viêm và tụt lợi ở mặt trong răng của hàm dưới.

Khi nào nên đưa trẻ đi khám:

Bác sĩ Bệnh viện Tâm Trí Đồng Tháp khuyến cáo: Những trường hợp mắc bệnh dính thắng lưỡi, nếu phát hiện sớm sẽ nhanh chóng được chữa trị và không gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Nếu để kéo dài bệnh có thể tiến triển nặng hơn, lưỡi của trẻ ngày càng xuất hiện nhiều mạch máu thì việc chữa trị sẽ gặp khó khăn hơn. Trẻ sẽ bị mất nhiều máu và đau đớn, đồng thời ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý. Do đó khi phát hiện các dấu hiệu quả bệnh, bạn nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ để được tư vấn về biện pháp điều trị, nhằm giảm thiểu các cản trở do dính thắng lưỡi gây ra.

Cách chữa trị bệnh dính thắng lưỡi

Khi phát hiện các dấu hiệu dính thắng lưỡi, bố mẹ nên đưa con đến các cơ sở y tế để thăm khám và chẩn đoán mức độ. Theo các chuyên gia, bố mẹ nên điều trị bệnh cho trẻ càng sớm càng tốt, thậm chí là ở thời điểm trẻ sơ sinh vừa mới xuất viện.

Tùy vào mức độ ảnh hưởng của dị tật là nặng hay nhẹ mà bác sĩ sẽ đưa ra chỉ định khác nhau. Ở mức độ 1 và 2, thắng lưỡi có thể nới lỏng theo thời gian nên sẽ tự biến mất khi trẻ lớn lên mà không gây ảnh hưởng gì.

Đối với cấp độ 3 và 4 do bệnh tiến triển nghiêm trọng nên bác sĩ sẽ yêu cầu bạn áp dụng phẫu thuật cắt thắng lưỡi cho trẻ. Nếu dưới 3 tuổi thì trẻ sẽ được bôi hoặc tiêm thuốc tê và dùng dao điện cắt phần thắng lưỡi. Khoảng 30 phút sau, trẻ có thể bú sữa mẹ và được xuất viện về nhà. 

Ở những trẻ lớn hơn, bác sĩ sẽ yêu cầu cắt dây thắng lưỡi dưới bằng dao mổ hoặc máy cắt đốt. Do đó sau khi đã gây mê hoặc gây tê, bác sĩ sẽ tiến hành cắt và khâu lại vết thương.

Để biết thêm thông tin về dịch vụ điều trị dính thắng lưỡi ở trẻ, vui lòng liên hệ tổng đài bệnh viện: 02773 875 993, hoặc bạn có thể liên hệ các bệnh viện Tâm Trí tại Đồng Tháp theo các địa chỉ như sau:

BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM TRÍ ĐỒNG THÁP
Địa chỉ: Số 700, đường 30/4, xã Mỹ Tân,TP.Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp
Phone: (0277) 3 875 993
Website: bvtamtridongthap.com.vn

BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM TRÍ CAO LÃNH
Địa chỉ: Số 01, đường Lê Thị Riêng, Phường 01, TP.Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp
Phone: (0277) 3 878 878
Website: bvtamtricaolanh.com.vn

BỆNH VIỆN QUỐC TẾ TÂM TRÍ HỒNG NGỰ
Địa chỉ: Số 12, đường Nguyễn Tất Thành, P.An Thạnh, TP.Hồng Ngự, tỉnh Đồng Tháp
Phone: (0277) 3 901 000
Website: bvtamtrihongngu.com.vn