DEXA (DXA) scan - quét toàn bộ cơ thể để kiểm tra mật độ xương. Các chuyên gia y tế coi DEXA là “tiêu chuẩn vàng” để chẩn đoán bệnh loãng xương và nguy cơ gãy xương.
Xét nghiệm mật độ xương (tên tiếng Anh là Bone Mineral Density – BMD) cung cấp một cái nhìn tổng quan về sức khỏe xương của bạn. Xét nghiệm có thể xác định bệnh loãng xương, xác định nguy cơ gãy xương (gãy xương) và đo lường phản ứng của bạn với điều trị loãng xương. Xét nghiệm BMD được sử dụng phổ biến nhất được gọi là phép đo hấp thụ tia X năng lượng kép trung tâm hoặc xét nghiệm DXA trung tâm. Xét nghiệm này có thể đo mật độ xương ở hông và cột sống thắt lưng của bạn, đồng thời sẽ cung cấp cho bác sĩ thông tin về nguy cơ gãy xương của bạn và hỗ trợ xây dựng kế hoạch điều trị cũng như phòng ngừa.
Đo loãng xương toàn thân tại BV Tâm Trí Đồng Tháp (Ảnh: Trần Ân)
Kiểm tra mật độ xương là gì?
Kiểm tra mật độ xương bằng DEXA là đo hàm lượng khoáng chất trong xương ở một số khu vực nhất định của bộ xương. Đó là một cách để đo lượng xương mất đi khi bạn già đi. Đôi khi gọi những xét nghiệm này là xét nghiệm đo mật độ xương hoặc DXA.
Quét DEXA là gì?
Quét DEXA là một loại xét nghiệm hình ảnh y tế. Nó sử dụng mức độ tia X rất thấp để đo mật độ xương của bạn. DEXA là viết tắt của “phép đo hấp thụ tia X năng lượng kép”.
Các chuyên gia y tế coi quét DEXA là xét nghiệm hữu ích, dễ dàng và không tốn kém nhất để giúp chẩn đoán bệnh loãng xương. Quá trình kiểm tra diễn ra nhanh chóng và không gây đau đớn.
Đo loãng xương toàn thân tại BV Tâm Trí Đồng Tháp (Ảnh: Trần Ân)
Bệnh loãng xương là gì?
Loãng xương là thuật ngữ dùng để mô tả xương giòn và cũng có nguy cơ bị gãy xương. Khi bạn già đi, xương của bạn có thể mất đi độ dày và sức mạnh. Loãng xương có nghĩa đen là “xương xốp”. Các xét nghiệm DEXA giúp theo dõi mật độ xương và nguy cơ bị gãy xương theo thời gian. Bác sĩ thường sử dụng xét nghiệm DEXA để giúp chẩn đoán bệnh loãng xương.
Loãng xương là kết quả khi bạn mất xương nhanh hơn tốc độ cơ thể có thể tạo ra mô xương mới. Điều này phổ biến nhất ở phụ nữ sau mãn kinh. Theo thời gian, xương yếu đi. Xương giòn dễ gãy hơn.
Các Bác sĩ đôi khi gọi chứng loãng xương là căn bệnh “thầm lặng” vì nó không gây đau đớn. Nhiều người lần đầu tiên nhận ra mình bị loãng xương sau khi bị gãy xương do một cú ngã nhẹ.
Ai nên quét thành phần toàn bộ cơ thể?
• Bất cứ ai đang cân nhắc hoặc đang trong quá trình giảm cân.
• Vận động viên muốn theo dõi mức độ mỡ và cơ bắp của mình.
• Bất cứ ai có vấn đề y tế liên quan đến béo phì như tăng huyết áp, tiểu đường, bệnh tim, v.v.
Bác sĩ có thể đề nghị quét DEXA nếu bạn có một hoặc nhiều yếu tố nguy cơ mắc bệnh loãng xương hoặc gãy xương:
Tuổi tác tăng lên: Nhiều người bị mất khối lượng xương khi già đi. Tổ chức Loãng xương Quốc gia khuyến nghị những người có nguy cơ trung bình nên quét DEXA bắt đầu từ 65 (nữ) và 70 (nam).
Tiền sử gia đình: Nếu một hoặc nhiều thành viên trong gia đình bị loãng xương hoặc bị gãy xương nhiều lần, bạn có thể có nguy cơ bị mất xương cao hơn.
Chấn thương gãy xương trước đây: Gãy xương, đặc biệt là sau 50 tuổi, có thể là dấu hiệu cho thấy bạn có nguy cơ cao hơn. Xương xốp (ít đặc hơn) dễ gãy hơn.
Thuốc: Một số loại thuốc, chẳng hạn như steroid prednisone, thuốc trị ung thư và thuốc được sử dụng sau khi cấy ghép nội tạng có thể làm suy yếu xương của bạn.
Sức khỏe tổng thể của bạn: Nhiều rối loạn bệnh lý mãn tính có thể khiến xương của bạn dễ bị gãy hơn. Các tình trạng rủi ro bao gồm viêm khớp dạng thấp, lupus, tiểu đường, bệnh gan và bệnh thận.
Kết quả nào được tạo ra?
Đo loãng xương toàn thân tại BV Tâm Trí Đồng Tháp (Ảnh: Thành Tín)
Từ mỗi lần quét DEXA toàn bộ cơ thể, bạn sẽ nhận được thông tin sau, bao gồm:
• Mật độ khoáng xương toàn cơ thể;
• Tổng khối lượng cơ trong cơ thể (kg);
• Tổng khối lượng mỡ trong cơ thể (kg);
• Tỷ lệ phần trăm mỡ toàn cơ thể;
• Khối lượng cơ và mỡ của thân và từng cánh tay và chân của bạn.
Tôi nên chuẩn bị như thế nào cho quá trình quét DEXA?
Hầu hết mọi người không cần thay đổi thói quen hàng ngày trước khi quét DEXA. Ăn, uống và dùng bất kỳ loại thuốc nào như bình thường, trừ khi nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn có hướng dẫn khác. Bạn sẽ được yêu cầu điền vào một bảng câu hỏi hỏi về sức khỏe hiện tại của bạn, tiền sử gia đình bạn bị gãy xương, tiền sử hút thuốc và các loại thuốc hiện tại.
Trước khi kiểm tra, vui lòng làm như sau:
Ngừng bổ sung canxi 24 giờ trước khi xét nghiệm: Điều này bao gồm vitamin tổng hợp cũng như thuốc kháng axit như TUMS® (thường được sử dụng để điều trị chứng ợ nóng).
Mặc quần áo rộng rãi không có kim loại: Mặc quần áo thoải mái. Cố gắng chọn những món đồ không có kim loại (dây kéo, nút hoặc khóa). Quần thể thao và áo sơ mi thông thường có thể là lựa chọn tốt.
Hãy cho Bác sĩ biết nếu bạn có thể đang mang thai: Quét DEXA sử dụng lượng phóng xạ thấp. Các chuyên gia y tế khuyên bạn nên tránh tiếp xúc với bức xạ khi mang thai để bảo vệ thai nhi đang phát triển.
Các chuyên gia y tế tại Bệnh viện Tâm Trí Đồng Tháp coi DEXA scan là “tiêu chuẩn vàng” để chẩn đoán bệnh loãng xương và nguy cơ gãy xương. Nhiều người mất mật độ xương khi có tuổi. Nhưng điều đó không có nghĩa là bạn phải chấp nhận tình trạng xương yếu như một thực tế của việc già đi. Không bao giờ là quá sớm để học cách chăm sóc xương của bạn! Hãy hỏi Bác sĩ của bạn xem liệu quét DEXA có thể giúp đánh giá sức khỏe xương của bạn ngay hôm nay hay không. Sau đó, hãy nói về các bước bạn có thể thực hiện để làm chậm quá trình mất xương hoặc bảo vệ xương của mình trong nhiều năm tới.
Để biết thêm thông tin về những vấn đề sức khỏe khác, bạn có thể liên hệ tới bệnh viện theo địa chỉ:
BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM TRÍ ĐỒNG THÁP
Địa chỉ: Số 700, đường 30/4, xã Mỹ Tân,TP.Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp
Phone: (0277) 3 875 993
Website: bvtamtridongthap.com.vn
BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM TRÍ CAO LÃNH
Địa chỉ: Số 01, đường Lê Thị Riêng, Phường 01, TP.Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp
Phone: (0277) 3 878 878
Website: bvtamtricaolanh.com.vn
BỆNH VIỆN QUỐC TẾ TÂM TRÍ HỒNG NGỰ
Địa chỉ: Số 12, đường Nguyễn Tất Thành, P.An Thạnh, TP.Hồng Ngự, tỉnh Đồng Tháp
Phone: (0277) 3 901 000
Website: bvtamtrihongngu.com.vn