Tầm soát ung thư vú ở nữ

(Bệnh viện Tâm Trí Đồng Tháp) Tầm soát ung thư vú là cách tốt nhất để phát hiện khối u ở giai đoạn khu trú, giúp các bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp và bảo toàn tính thẩm mỹ của cơ thể, đồng thời giảm tỷ lệ tử vong cho người bệnh. Vì thực tế ung thư vú nếu được tầm soát và phát hiện bệnh sớm sẽ có khả năng chữa khỏi hoàn toàn, tránh di căn sang các bộ phận khác trên cơ thể. 

Ung thư vú là căn bệnh thường gặp ở phụ nữ độ tuổi ngoài 40. Không biểu hiện ra ngoài bằng nhiều triệu chứng lâm sàng rõ rệt nên bệnh thường được phát hiện ở giai đoạn muộn, khi cơ hội chữa khỏi chỉ còn rất mong manh. Đây là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu hiện nay ở phụ nữ. Đặc biệt ở Việt Nam, mỗi năm có khoảng 11.000 ca mắc mới và hơn 4.500 trường hợp tử vong vì ung thư vú và tỷ lệ mắc ung thư vú ngày càng gia tăng. Ung thư vú là một trong những loại ung thư phổ biến hàng đầu ở phụ nữ. Làm thế nào để việc tầm soát và phát hiện sớm ung thư vú,  hiện nay đang là điều mà rất nhiều người quan tâm.

Mời Quý vị và các bạn xem chuyên mục Sống Khỏe của đài PT-TH Đồng Tháp phỏng vấn Bs. Ck1. Lê Thị Hoàng Yến – Bác sĩ Khoa Sản - BVĐK Tâm Trí Đồng Tháp về vấn đề "Tầm soát ung thư vú ở phụ nữ".

Nguồn: Đài PT-TH Đồng Tháp - THĐT1

NHỮNG BIỂU HIỆN THƯỜNG THẤY KHI BỊ UNG THƯ VÚ?

• Chảy dịch ở núm  vú, có thể là dịch trong, vàng trong, màu sậm giống máu.
• Núm  vú bị loét, rỉ dịch.
• Núm  vú bị co kéo tụt vào trong.
• Sờ được một mảng lộm cộm trong vú hay cục u ở vú hay nách.
• Da vú bị nhăn, da dày giống da trái cam sành.
• Da vú bị thay đổi hình dạng và màu sắc khác biệt so với bên vú kia.
• Đau vú một hay nhiều nơi.

AI CÓ NGUY CƠ MẮC UNG THƯ VÚ?

• Phụ nữ ở độ tuổi 45-50.
• Phụ nữ mãn kinh trễ trên 55, có kinh sớm trước 10 tuổi.
• Không có con, có con đầu lòng trên 35 tuổi, không cho con bú. 
• Đã bị ung thư vú một bên.
• Trong gia đình có mẹ hay chị, em, con gái bị ung thư vú. Khoảng 5-10% ung thư do di truyền.
• Bản thân đã có khối u vú với tăng sản ống tuyến vú không điển hình.
• Đã hay đang bị ung thư buồng trứng, ung thư nội mạc tử cung.
• Tiếp xúc nhiều với hóa chất, tia xạ.
• Chế độ dinh dưỡng nhiều thịt, giàu chất béo, ít rau quả và người hút thuốc lá, uống nhiều rượu.
• Phụ nữ béo phì sau mãn kinh.
• Uống lâu dài liên tục thuốc nội tiết thay thế sau mãn kinh.

TẦM SOÁT UNG THƯ VÚ LÀ GÌ?

Tầm soát có nghĩa là kiểm tra toàn bộ ngay khi cơ thể chúng ta đang còn khỏe mạnh và chương trình tầm soát này được tiến hành trên hàng loạt số đông dân chúng.

TẠI SAO PHẢI TẦM SOÁT UNG THƯ VÚ?

• Tầm soát ung thư vú mới giúp phát hiện được ung thư vú khi còn giai đoạn sớm.
• Các nhà khoa học Mỹ đã thống kế thấy rằng tỷ lệ chữa khỏi UTV giai đoạn tại chỗ (giai đoạn rất sớm) đạt đến 98-99%. Hơn thế nữa, với ung thư vú được phát hiện sớm thì phương pháp phẫu thuật được các bác sĩ lựa chọn là phương pháp bảo tồn - tức là chỉ mổ loại bỏ khối u, vẫn giữa nguyên bầu ngực bảo đảm yếu tố thẩm mỹ của người phụ nữ. 
• Điều trị cho Ung thư vú giai đoạn sớm có chi phí thấp hơn nhiều so với chi phí cho điều trị ung thư vú đến muộn.
• Ở Mỹ, nhờ vào chụp quang tuyến vú để phát hiện sớm UTV mà tỷ lệ tử vong do UTV giảm đi 20-30% so với trước đây.
• Ở Việt Nam, vì sao tỷ lệ tử vong do UTV cao nhất thế giới? do không tầm soát UTV sớm. UTV là bệnh có thể chữa khỏi nếu được phát hiện sớm. Tuy nhiên tại Việt Nam, trên 70% người bệnh ung thư đến bệnh viện ở giai đoạn muộn nên tỷ lệ chữa khỏi bệnh thấp hơn so với các nước trên thế giới.

CÁC PHƯƠNG PHÁP TẦM SOÁT UNG THƯ VÚ?

• Chụp X quang tuyến vú (hay còn gọi là nhũ ảnh): Chụp X-quang tuyến vú giúp tạo ra hình ảnh bên trong vú, nhằm phát hiện những bất thường ở vú, có thể quá nhỏ để nhìn thấy bằng mắt thường hoặc cảm thấy. Theo thống kê, chụp X-quang tuyến vú giúp phát hiện 80-90% những người có bệnh, nhưng không có bất kỳ triệu chứng nào.
• Siêu âm vú.
• Chụp CT, MRI.
• Khám lâm sàn tuyến vú.

Bệnh viện Tâm Trí Đồng Tháp có trang bị các thiết bị y tế hiện đại như máy hiển vi xét nghiệm tế bào học, siêu âm tuyến vú, Mamography, Xquang tuyến vú, hệ thống máy chụp CT 80 lát…giúp phát hiện bệnh nhanh và chính xác.

HƯỚNG DẪN 5 BƯỚC TỰ KHÁM VÚ
Bước 1: Đứng trước gương và cởi bỏ áo

Bước 2: Dùng tay để kiểm tra ngực

Nâng cánh tay phải lên trên đầu, và dùng tay trái để kiểm tra vú phải. Dùng đệm ngón tay và chuyển động tròn từ đầu vú cho tới nách sao cho hết phần vú để phát hiện:

• Có sự thay đổi nào ở viền ngực không?
• Có khối u nào trong ngực hay không?
• Vú có bị sưng hay không?
• Da vùng vú có lồi lõm bất thường không?
• Có sự thay đổi ở núm vú không? 

Đổi tay trái lên trên đầu và dùng tay phải kiểm tra vú trái, tương tự như trên.

Bước 3: Giơ 2 tay lên đầu và quan sát trước gương

Nâng 2 cánh tay giơ lên đầu, và quan sát trước gương xem có các dấu hiệu bất thường như vừa nêu ở bước 2 hay không.

Bước 4: Đặt cánh tay đối diện ra sau cơ ngực và ấn lòng bàn tay xuống để phát hiện xem ngực có bất thường như lồi lõm, nhăn nheo, khác thường về hình dạng không.

Bước 5: Nằm xuống

Bạn nên kê 1 chiếc gối hoặc chiếc khăn tắm ở vai, giơ tay phải lên trên đầu. Tiếp theo, dùng tay trái chuyển động

tròn từ núm vú dần ra tới nách, sao cho bạn không bỏ sót phần nào của vú.

Làm ngược lại để kiểm tra vú còn lại và tìm kiếm xem có dấu hiệu nào bất thường không.

Tiếp theo, bạn dùng tay bóp núm vú xem có dịch, nước, hay máu chảy ra không.