Viêm gan C – Kẻ giết người thầm lặng

Bác sĩ CKI LÊ HOÀNG VIỆT
Trưởng Khoa khám bệnh, Bệnh viện Tâm Trí Đồng Tháp

Theo Bác sĩ Lê Hoàng Việt thì cùng với viêm gan A và B, viêm gan C cũng là một trong những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Và dù tần suất mắc bệnh viêm gan siêu vi C ít gặp hơn so với bệnh viêm gan do virut A và B nhưng virut viêm gan C tỏ ra uy lực và có những tấn công gây tác hại lớn cho gan. Nếu không kịp thời phát hiện và điều trị đúng cách, người mang bệnh rất dễ dàng chuyển qua giai đoạn xơ gan, ung thư gan.

Viêm gan C được xem là một căn bệnh “yên lặng”. Khi người bệnh nhiễm bệnh, virut viêm gan C đi từ máu đến gan và trú ngụ ở đó. Nó tấn công và gây hại lên gan rất lớn nhưng các triệu chứng viêm gan C thường không có biểu hiện rõ ràng; chỉ có thể nhận biết được bệnh khi có các xét nghiệm và chẩn đoán chuyên sâu.

BIỂU HIỆN BỆNH VIÊM GAN C LÀ GÌ ?

Viêm gan C cũng như nhiều căn bệnh về gan khác, đều là bệnh có diễn biến bệnh âm thầm, khó nhận biết, tiên lượng về bệnh khó, viêm gan C có hai type bệnh khó điều trị nhất đó chính là viêm gan C type 1 và viêm gan C type 6. Đây là căn bệnh có khả năng dẫn tới biến chứng xơ gan, ung thư gan cao gấp 20 lần bệnh viêm gan B. Viêm gan C chia làm hai giai đoạn bệnh đó là giai đoạn viêm gan C cấp tính và viêm gan B mãn tính, ở mỗi giai đoạn thì bệnh có biểu hiện bệnh khác nhau ở mỗi người bệnh.

Viêm gan C cấp tính. 

Thông thường từ 7 đến 8 tuần sau khi bị lây bệnh, khoảng 30 % bệnh nhân viêm gan C bỗng dưng cảm thấy hơi khó chịu như những cơn cảm cúm sơ sài. Bệnh không tấn công gan một cách “ồ ạt” hoặc tàn phá một cách dữ dội, nên gần như sẽ không ai thiệt mạng một cách “bất đắc kỳ tử” vì căn bệnh này.

Một số bệnh nhân có thể bị nhức đầu, mệt mỏi, đau nhức khớp xương và bắp thịt. Nhiều khi họ cũng cảm thấy buồn nôn, khó chịu, đau bụng, tiêu chảy, ăn kém ngon, xuống ký. Đôi khi bị sốt hoặc nổi ngứa.

Viêm gan C mãn tính.

Mặc dầu gan mỗi ngày một “yếu” đi, đa số bệnh nhân trong thời gian này vẫn chưa có bất cứ một triệu chứng nào đáng kể. Chỉ khoảng 6% bệnh nhân viêm gan C mới có một vài triệu chứng tiêu biểu. Nhưng những triệu chứng này cũng rất mơ hồ và rất nhẹ, nên thường không được để ý tới. Triệu chứng thường xuyên nhất là mệt mỏi, thường vào xế chiều. Khả năng tập trung tư tưởng có thể giảm dần một cách tương đối nhanh chóng.

Triệu chứng bệnh viêm gan C hầu như là không rõ ràng, chính vì thế, có rất ít bệnh nhân mắc bệnh viêm gan C cấp tính có thể nhận biết bệnh thông qua triệu chứng lâm sàng bệnh viêm gan C ngay ở giai đoạn đầu, chính vì điều này mà hầu hết bệnh nhân mắc bệnh viêm gan C khi phát hiện bệnh thì bệnh đã chuyển sang giai đoạn mãn tính.

NGUYÊN NHÂN GÂY BỆNH VIÊM GAN C LÀ GÌ ?

Viêm gan C lây qua một con đười duy nhất đó là đường máu. Người bình thường có thể bị nhiễm viêm gan C trong những trường hợp sau:

1. Tiếp xúc trực tiếp với máu của người bệnh.
2. Truyền máu của người bị nhiễm virus viêm gan C.
3. Dùng chung bơm kim tiêm, dụng cụ xăm trổ, phẫu thuật thẩm mỹ, dụng cụ y tế chưa được tiệt trùng cũng là nguy cơ lây nhiễm siêu vi C.
4. Dùng chung những vật dụng dễ gây tổn thương như dao cạo râu, kéo với người bệnh.
5. Quan hệ tình dục không an toàn.    
6. Một số ghi nhận viêm gan C có thể truyền từ mẹ sang con nhưng rất hiếm.

NGHI NGỜ MẮC VIÊM GAN C CẦN LÀM GÌ ?

Khi người bệnh nghi ngờ bị viêm gan C cần đi khám ngay. Đi khám bệnh sẽ được làm các loại xét nghiệm từ cơ bản đến đặc hiệu. Nhóm xét nghiệm để nhận biết cơ thể có bị nhiễm virut viêm gan C hay không là anti-HCV. Đây là loại kháng thể do cơ thể tạo ra để phản ứng lại với virut viêm gan C. Nếu xét nghiệm cho thấy anti-HCV dương tính thì chứng tỏ bệnh nhân đã hoặc đang bị nhiễm siêu vi C. Tuy nhiên, để kiểm tra chính xác về mức độ tổn thương gan thì sẽ có các xét nghiệm khác như HCV ARN, siêu âm, CT Scan, MRI, sinh thiết gan…

TẠI SAO VIÊM GAN C NGUY HIỂM ?

Virus viêm gan C đi từ máu tấn công tới các tế bào của gan. Đây là một căn bệnh thầm lặng, 2/3 số ca nhiễm virus không có biểu hiện rõ ràng. Người bệnh dễ nhầm lẫn với triệu chứng của bệnh khác mà không hề hay biết mình đã mắc viêm gan C.

Giai đoạn đầu của viêm gan C diễn ra trong thời gian 6 tháng. Trong thời gian này, chỉ có 20% sỗ người nhiễm bệnh có khả năng tự khỏi bệnh. Hệ miễn dịch của những người này sẽ sản sinh ra một loại kháng thể chống lại siêu vi C và diệt sạch virus mà không cần điều trị. 80% số người còn lại sẽ chuyển sang giai đoạn mạn tính. Đây là giai đoạn tiểm ẩn những hiểm họa trầm trọng. Người bệnh dễ dàng có thể mắc các biến chứng như xơ gan, ung thư gan. Các tế bào gan dần bị các tổ chức xơ và ung thư thay thế, khiến gan mất chức năng, nguy cơ tử vong là khó tránh khỏi.

PHẢI LÀM GÌ KHI MẮC VIÊM GAN C ?

Cũng giống như viêm gan B, viêm gan C không thể điều trị triệt để nếu người bệnh chuyển sang giai đoạn mạn tính. Các phương pháp điều trị chỉ kiềm chế sự phát triển của virus ở gan. Khi nghi ngờ cơ thể mình có những dấu hiệu của bệnh viêm gan C, bạn nên đến cơ sở khám chữa bệnh gần nhất để được làm xét nghiệm chẩn đoán và có những biện pháp chữa trị phù hợp. Ngoài ra, người bệnh cần chú ý những điểm sau:

. Chế độ dinh dưỡng cân bằng, cung cấp đủ chất trong bữa ăn hằng ngày. Chú trọng bổ sung protein, các chất xơ, vitamin và khoáng chất.
. Rượu, bia và các chất kích thích là điều cấm kỵ.
. Ưu tiên thời gian thư giãn, nghỉ ngơi. Không làm việc quá sức, tránh để cơ thể rơi vào tình trạng stress, lo lắng.
. Sử dụng thuốc theo sự tư vấn của các bác sĩ chuyên khoa.

CƠ HỘI CHỮA VIÊM GAN C CHO BỆNH NHÂN NGHÈO

Tháng 12.2013, sofosbuvir 400mg được FDA phê chuẩn đã tạo ra một cuộc cách mạng cho bệnh nhân viêm gan C khi giảm thời gian điều trị từ 24 hoặc 48 tuần xuống còn 12 tuần hoặc 24 tuần, hiệu quả điều trị tăng trong khi tác dụng phụ giảm và rút ngắn thời gian điều trị. Đây là thuốc tác động trực tiếp lên virus viêm gan siêu vi C, từ đó làm gián đoạn sự nhân lên và quá trình gây nhiễm của virus. Hiệu quả điều trị khi sử dụng phác đồ với sofosbuvir lên đến 90% - 95%, trong khi phác đồ trước đây khoảng 50% bệnh nhân viêm gan siêu vi C mãn tính không đáp ứng với điều trị hoặc tái phát sau điều trị. Đồng thời sofosbuvir lại được dùng theo đường uống nên rất thuận tiện và giúp cho bệnh nhân tuân thủ đúng phác đồ điều trị.

NHỮNG ƯU ĐIỂM CỦA PHÁT ĐỒ CÓ DAAs TRONG ĐIỀU TRỊ VIÊM GAN C MẠN

       1- Giải quyết được các bệnh nhân đã thất bại khi điều trị bằng interferon.
       2- Nâng tỷ lệ điều trị khỏi viêm gan C mạn lên tới 99%
       3- Rút ngắn thời gian điều trị viêm gan C mạn xuống còn 12-24 tuần.
       4- Mở rộng phạm vi điều trị cho cả các bệnh nhân: xơ gan, xơ gan mất bù, có chốn chỉ định với chích interferon.
       5- Thuốc mới DAAs rất an toàn, dễ tuân thủ và có ít tác dụng phụ.
       6- Giá một số thuốc DAAs đã giảm đi 15-20 lần so với trước đây và đã có mặt tại Việt Nam.

Để được khám, tư vấn về chẩn đoán và điều trị viêm gan C, hãy liên hệ với chúng tôi:
KHOA KHÁM BỆNH – BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM TRÍ ĐỒNG THÁP
Số 700, QL30, xã Mỹ Tân, TP. Cao Lãnh, Đồng Tháp
ĐT: 0277.3875.993
Bác sĩ Lê Hoàng Việt sẵn sàng tư vấn, giải đáp mọi thắc mắc của bạn và giúp bạn điều trị viêm gan C theo phác đồ cập nhật mới nhất.

CÁCH PHÒNG TRÁNH VIÊM GAN C ?

Do bệnh lây truyền qua đường máu nên bạn cần phòng tránh lây cho các thành viên trong gia đình bằng cách: không dùng chung kim tiêm, dao cạo râu, bàn chải răng, đồ cắt tóc, hoặc dũa móng tay... thực hiện tình dục an toàn bằng cách dùng bao cao su, giữ vệ sinh răng miệng đúng cách có thể ngăn ngừa bệnh vì nướu răng chảy máu cũng là một cách lây nhiễm bệnh. Hàng năm nên đi kiểm tra sức khỏe định kì để kịp thời phát hiện biến chứng để chữa trị bệnh kịp thời.