Tầm soát bệnh ung thư đại tràng

Ung thư đại tràng là bệnh lý ung thư ác tính rất hay gặp, đứng thứ 3 trong số các bệnh ung thư đường tiêu hóa chỉ sau ung thư dạ dày và ung thư trực tràng.

Mỗi năm, trên thế giới có khoảng 1 triệu ca ung thư đại tràng được phát hiện mới và một nửa trong số đó tử vong. Còn ở Việt Nam, mỗi năm có khoảng 40.000 ca mắc bệnh mới và con số tử vong khoảng 50%.

Ung thư đại tràng hoàn toàn có thể chữa khỏi nếu chúng ta phát hiện sớm và điều trị kịp thời

TRIỆU CHỨNG VÀ BIỂU HIỆN UNG THƯ ĐẠI TRÀNG

Ung thư ở mỗi vị trí trên khung đại tràng sẽ có những biểu hiện triệu chứng khác nhau. Thường thì bệnh ung thư đại tràng sẽ không có biểu hiện gì trong một thời gian dài ủ bệnh nhưng khi có bất kỳ triệu chứng nào dưới đây bệnh nhân cần đi khám ngay:

• Trực tràng bị chảy máu bất kể với tần suất ít hay thường xuyên mà không có ly do rõ ràng.
• Sự thay đổi liên tục bất ngờ trong thói quen bài phân: táo bón, tiêu chảy hoặc táo bón, đại tiện ra phân có kèm theo chất nhầy.
• Đau quặn bụng và đại tiện có mót rặn thường xuyên mà không giải thích được nguyên nhân. Lúc này bạn nên tìm kiếm sự giúp đỡ nếu nó ngày càng trầm trọng.
• Mệt mỏi, khó thở, chóng mặt. Đây là dấu hiệu của chứng thiếu máu do việc mất máu để nuôi dưỡng khối u. Người bệnh bị giảm cân nhanh chóng.

Tùy theo vị trí của khối u chúng ta có thể xác định được đó là bệnh ung thư đại tràng phải hay trái. Mỗi lại cũng có những biểu hiện triệu chứng khác nhau.

• Khi có các biểu hiện toàn thân như : mỏi mệt, thiếu máu nhược sắc, sốt và đau bụng mơ hồ, khám thường sờ được khối u vùng hố chậu phải hoặc nửa bụng bên phải trong 50% trường hợp; bị tiêu chảy thì đó là triệu chứng của ung thư đại tràng phải.
• Với các triệu chứng như táo bón và đau quặn bụng. Khi u nằm ở phần thấp thường phân có dải và dính dây máu. Khối u chỉ sờ thấy trong 1/4 trường hợp thì đó là ung thư trực tràng trái. Tuy nhiên cũng có trường hợp ung thư đại tràng chỉ phát hiện do di căn nhất là di căn gan hoặc do tắc ruột.

Các triệu chứng ban đầu của bệnh ung thư đại tràng không có gì đặc hiệu và cũng chưa gây ra các biến chứng nghiêm trọng. Chính vì thế điều quan trọng bạn cần làm là nhận thức được tình trạng sức khỏe của mình để nhận ra được những thay đổi bất thường nhằm đi khám và điều trị bệnh kịp thời.

PHƯƠNG PHÁP TẦM SOÁT UNG THƯ ĐẠI TRÀNG

Với tình hình vệ sinh thực phẩm và việc lạm dụng các hóa chất công nghiệp như hiện nay, đa phần bệnh nhân đến với biểu hiện rối loạn tiêu hoá kéo dài và điều này có xu hướng lập lại. Nên việc tầm soát bệnh ung thư đại tràng có lợi ích giảm tỉ lệ tử vong do phát hiện sớm ung thư đại tràng rất lớn.

Yếu tố nguy cơ:

• Lớn tuổi
• Có tiền sử bị polyp đại tràng
• Bệnh viêm ruột
• Có các triệu chứng: Táo bón, tiêu chảy thường xuyên, tiêu ra máu tươi, tiêu phân đen, đau bụng vùng quanh rốn thường xuyên, đi cầu có búi trĩ ra hậu môn.
• Tiền sử bản thân và gia đình bị ung thư đại tràng

Thời điểm bắt đầu tầm soát:

• Trên 45 tuổi ít nhất mỗi 5 năm một lần
• Nếu nội soi có bệnh lý ít nhất mỗi 2 năm một lần
• Nếu có người thân bị ung thư đại tràng, nên tầm soát từ 10 năm trước so với tuổi của người trẻ nhất bị ung thư trong gia đình.

Hiện tại, Bệnh viện đa khoa Tâm Trí Đồng Tháp có các phương pháp tầm soát như: xét nghiệm phân FOBT (tìm máu ẩn trong phân), xét nghiệm DNA phân để tìm kiếm tế bào ung thư hoặc polyp tiền ung thư, nội soi đại tràng, soi đại tràng không xâm lấn bằng CT Scanner.

Nội soi đại tràng

Ưu điểm:

• Trực tiếp phát hiện tổn thương: khối u, polyp, loét, lao đại tràng – manh tràng, trĩ nội,….
• Sinh thiết làm giải phẫu bệnh lý để chẩn đoán ung thư

Khuyết điểm: Đau, khó chịu, gây mê.

Soi đại tràng không xâm lấn bằng CT 80 lát

Ưu điểm:

• Phát hiện polyp, u đại tràng, u trực tràng,…
• Bệnh nhân không đau, khó chịu, không phải gây mê
• Không có nguy cơ bị tai biến: thủng đại tràng

ĐIỀU TRỊ UNG THƯ ĐẠI TRÀNG NHƯ THẾ NÀO?

Phương pháp điều trị bác sĩ khuyến cáo sẽ phụ thuộc chủ yếu vào giai đoạn của ung thư. Ba lựa chọn điều trị chủ yếu là phẫu thuật, hóa trị và xạ trị.

Phẫu thuật ung thư đại tràng giai đoạn đầu Nếu ung thư nhỏ, trong polyp và trong giai đoạn rất sớm, bác sĩ có thể loại bỏ nó hoàn toàn bằng nội soi. Nếu nghiên cứu bệnh học xác định bệnh ung thư ở polip không liên quan đến gốc, nơi polip gắn vào thành ruột, loại bỏ polyp có nghĩa ung thư đã được hoàn toàn loại bỏ.

Một số khối u lớn hơn có thể được gỡ bỏ bằng cách sử dụng phẫu thuật nội soi. Trong thủ tục này, bác sĩ phẫu thuật thực hiện qua một vài vết mổ nhỏ ở thành bụng, chèn dụng cụ gắn liền với máy ảnh hiển thị đại tràng trên một màn hình video. Cũng có thể lấy mẫu từ các hạch bạch huyết ở khu vực nơi có vị trí ung thư.

Phẫu thuật ung thư đại tràng xâm lấn

Nếu ung thư đại tràng đã phát triển qua thành đại tràng, bác sĩ phẫu thuật có thể đề nghị một phẫu thuật để loại bỏ các phần đại tràng chứa ung thư, cùng với các mô bình thường ở hai bên cạnh ung thư. Các hạch bạch huyết gần đó thường cũng bị loại bỏ.

Phẫu thuật điều trị triệu chứng ung thư tiến triển

Nếu ung thư hoặc sức khỏe tổng thể rất kém, bác sĩ phẫu thuật có thể đề nghị làm giảm tắc nghẽn đại tràng hoặc các điều kiện khác để cải thiện các triệu chứng. Mục đích của phẫu thuật không phải là để chữa bệnh ung thư, nhưng để làm giảm các dấu hiệu và triệu chứng, chẳng hạn như chảy máu và đau đớn.

Trong trường hợp cụ thể nơi ung thư đã lan tới gan và nếu sức khỏe tổng thể không tốt, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật để loại bỏ các tổn thương ung thư từ gan. Hóa trị có thể được sử dụng trước hoặc sau khi phẫu thuật này. Điều trị này có thể cải thiện tiên lượng.

Hóa trị

Hóa trị sử dụng thuốc để tiêu diệt tế bào ung thư. Hóa trị có thể được dùng để tiêu diệt tế bào ung thư sau khi phẫu thuật, để kiểm soát sự tăng trưởng khối u hoặc để làm giảm triệu chứng của ung thư đại tràng. Bác sĩ có thể khuyên nên hóa trị nếu ung thư đã lan ra ngoài thành của đại tràng hoặc nếu bệnh ung thư đã lan đến các hạch bạch huyết. Ở những người bị ung thư trực tràng, hóa trị liệu thường được sử dụng cùng với xạ trị.

Xạ trị

Xạ trị sử dụng các nguồn năng lượng mạnh, như X quang để diệt bất kỳ tế bào ung thư có thể vẫn còn sau khi phẫu thuật, để thu nhỏ khối u lớn trước khi phẫu thuật để nó có thể được loại bỏ dễ dàng hơn, hoặc để làm giảm triệu chứng bệnh ung thư đại tràng và ung thư trực tràng.

Liệu pháp bức xạ rất hiếm khi được sử dụng trong ung thư đại tràng giai đoạn đầu, nhưng là một phần bình thường của điều trị ung thư trực tràng, đặc biệt nếu ung thư đã xâm nhập qua thành của trực tràng hoặc đến các hạch bạch huyết gần đó. Xạ trị thường kết hợp với hóa trị liệu, có thể được sử dụng sau khi phẫu thuật để giảm nguy cơ ung thư có thể tái diễn trong khu vực của trực tràng, nơi nó bắt đầu